پيوند هاي نماز
در ميان احاديث تشيع و تسنن، هيچ يك از موضوعات و واجبات دين به اندازه نماز، روايت و حديث ندارد و اين فراواني، ميتواند دليلي بر اهميت بسيار زياد نماز در اسلام باشد از اين رو ميتوان نماز را عبادت بزرگي برشمرد.
نماز عبادتي است كه پيوندهاي گستردهاي با مسائل اجتماعي و فردي دارد، اين گستردگي من را بر آن داشت تا در اين باره به مطالعه پرداخته و مهمترين پيوندهايي كه نماز در مسائل اجتماعي، فردي و رخدادهاي گوناگون ميتواند داشته باشد را گردآوري كنم و مهمترين آنها را در چهار بخشِ نوزده موردي خلاصه نويسي كنم.
پيوند نماز با تاريخ؛
در مطالب گذشته اين وبلاگ اشارهاي بر اين نكته شد كه نماز قبل از اسلام نيز در اديان ديگر بوده است اما به شيوههاي مختلف، از اين رو ميتوان گفت كه ميان نماز و تاريخ پيوند وجود دارد، اين پيوند در تاريخ گذشته بوده است و در تاريخ آينده نيز خواهد بود و گواه اين مطلب آن است كه در روايات مختلف آمده است، زماني كه امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) ظاهر شود، حضرت عيسي(عليه السلام) از آسمان به زمين آمده و پشت سر ايشان نماز خواهد خواند[۱].
بنابراين، طبق روايات وارده از شيعه و اهل سنت، پس از ظهور حضرت وليعصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف)، حضرت عيسي(عليه السلام) به اذن خداوند به زمين نزول كرده و در حضور همگان به عنوان يكي از ياران حضرت حجت (عجل الله تعالي فرجه الشريف) پشت سر او به نماز خواهد ايستاد.
چنانكه در روايتي از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) آمده است: «سوگند به آن كسي كه مرا مژده آور راستين قرار داده، اگر از عمر جهان، جز يك روز نمانده باشد، خداوند همان يك روز را آن قدر طولاني ميكند تا فرزندم مهدي خروج كند. پس از خروج او، عيسي روح الله فرود ميآيد و در پشت سر وي نماز ميگزارد، آنگاه زمين با فروغ پروردگار روشن ميشود و حكومت مهدي به شرق و غرب عالم ميرسد[۲]».
پيوند نماز با جغرافيا؛
نماز، تنها مخصوص زمينيان نيست چرا كه قرآن كريم در آيات بسياري از سجده، تسبيح و قنوت فرشتگان در اوج آسمانها، حضرت يونس در عمق دريا، حضرت نوح در روي آب، حضرت ابراهيم در بيابانهاي بيآب و انبياي الهي در مناطق مختلف سخن به ميان آمده است.
اين كه دين اسلام نماز را در همه شرايط از جمله در خانه، مسجد، مسافرت، كشتي، هواپيما، فرودگاه، بنادر و در همه حال حتي اوقاتي كه انسان بيمار است، واجب گردانيده است، نشانگر آن است كه نماز با همه زمينها، مناطق و جغرافيا گره خورده و اختصاص به مكان يا منطقه خاصي ندارد.
اقامه نماز در هر شرايطي
پيوند نماز با خورشيد؛
طلوع، غروب و دلوك[۳] خورشيد، يك نوع زمانبندي طبيعي، همگاني و همهجايي براي اقامه نمازهاي يوميه است.
اولين فرصت براي نماز صبح، فجر است و آخرين فرصت به جا آوردن نماز صبح، طلوع شمس ميباشد و براي اقامه نماز ظهر، اولين فرصت دلوك شمس و آخرين فرصت اقامه نماز عصر نيز غروب خورشيد است و همچنين اولين فرصت براي نماز مغرب آيه «أَقِمِ الصَّلاهَ لِدُلُوكِ[۴] الشَّمْسِ إِلي غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كانَ مَشْهُوداً[۵]» است كه بيانگر وقت نماز مغرب و عشا است كه در تاريكي، فراگير ميشود.
ترجمه آيه: نماز را از زوال خورشيد ( هنگام ظهر ) تا نهايت تاريكي شب [ نيمه شب ] برپا دار و همچنين قرآن فجر [ نماز صبح ] را چرا كه قرآن فجر ، مشهود ( فرشتگان شب و روز ) است[۶].
پيوند نماز با ماه؛
يكي از مهمترين و تأثيرگذارترين پيوندها ميان نماز و رخدادهاي پيرامون ما، پيوند ميان نماز با ماه است، چرا كه اقامه نماز عيدفطر با ديدن ماه شوال محقق ميشود و همچنين در اوقات نمازهاي اول نيمه و يا آخر ماه را بايد از طريق شكلهاي متفاوتي كه براي ماه است شناسايي كنيم.
[۱] . كتاب بحال الانوار، علامه مجلسي، ج ۵۲، ص۱۹۱، (توجه شود كه آنچه در اين اينجا نگاشته شده، عين متن كتاب بحار الانوار نيست بلكه مضمون مطلبي است كه در اين كتاب وجود داشته است).
[۲] . صدوق، كمال الدين، ص ۱۶۳ .
[۳] . دلوك هنگامي است كه خورشيد از وسط آسمان رو به مغرب ميل مي كند كه زوال ناميده مي شود و وقت نماز ظهر و عصر است.
[۴] . لِدُلُوكِ الشَّمْسِ به معناي غروب آفتاب است و اصل كلمه از (دلك) است كه به معناي ماليدن است، و اگر ظهر را دلوك گفتهاند بدين جهت است كه از شدت روشنايي هر كس به آن نگاه كند چشم خود را ميمالد، و اگر غروب آفتاب را دلوك شمس خواندهاند باز براي اين است كه بيننده چشم خود را ميمالد تا درست درك كند.
[۵] . سوره مباركه اسراء، آيه شريفه ۷۸ .
[۶] . ترجمه آيتالله مكارم .
برچسب: ، خداوند چه نيازي به پرستش ندارد، سايت مذهبي، مفهوم پرستش، موضوعات و واجبات دين، پيوند هاي نماز،